Mar atá atá cloiste againn leis na blinata beaga anuas go bhfuil Gaeltachtaí na tíre seo ag dul i mea agus nach bhfuileadar ag treisiú fé mar a mba cheart dóibh. Is iad Osgur agus Peadar , bunnaitheoirí agus cruthaireoirí an togra, ag iarraidh an dearcadh sin a scroiseadh. Tar éis dóibh an smaoineamh a…
Bunchloch grammadaí is ea é an Tuiseal Ginideach. Faraor. An Tuiseal a bhfuil tar éis a bheith ag dó na geirbe do dhaltaí uilig na Gaelinne ó thus ama. Deirtear gur “Genetive Case” atá i gceist ach sure, cé a thuigeadh é sin? S’éard atá i gceist leis ná na rialacha grammadaí a úsáidimis nuair…
Séard is brí leis an tumoideachas ná oideachas a chur ort i dteanga éagsúil ó theanga ofiigiúl de do thír. I’m chás féin, d’fhreastlaíos ar Ghaelscoileanna, ó a rabhas ceithre bhliain d’aois, go dtí go raibh m’Ardteist cuirthe i gcríoch agam. Ní fheadfainn a rá gur thaitin sé liom an t-am ar fad, mar ní…
Ó a bhunaíodh an staisiún ar an deireadh lá de mhí Dheireadh Fhómhair 1996, níl ach an taon staisiún a chraolann go bhformhór trí mhéan na Gaelinne, TG4, ach ag dul i bhfeabhas lá i ndiadh lae. I 1993, nuair a bhunaidh an chomhrialtas Phartaí Glas agus Partaí na Lucht Oibre, agus bunaíodh TnaG, faoi…
Cad is spórt ann? Na tuairimí is coitianta a bhíonn á labhairt ná “go mbaineann sé le himirt cluichí agus luthchleasaíocht le greann agus le spraoi”, nó “is áis é a chabhraíonn forbairt an choirp le forbairt na haigne”. Chun athneartú na smaointe seo, tá seanfhocal cáiliúil le fáil: “Is fearr an tsáinte ná na…
A Dhéaglán, léas an talt a scrígh tú ar an 16ú de Dheireadh Fómhair agus níl fhéidfinn a shéanadh nár chuaigh sé i bhfeidhm orm. Nílim in ann mo chuid bhrón agus fhrsutrachas a chuir i bhfriotal maidir le cad a léighis ach táim chun m’iarracht is fearr a thabhairt ar é sin a dhéanamh….
Ó a thógadh Áras Uí Thuama sa bhlian 2006, níl an lóistín ach ag treisiú bliain i ndiadh mbliana. Bloc de naoi arasáin atá i gceist, suite i University Halls. Leas-ainmnaítear an áit “Gaeltacht na hOllscoile” agus “mion-Ghaeltacht” ó a d’oscail an bloc deich mbliain ó shin. Is í cur chun cinn na Gaelinne i…
De gnáth nuair a thagann an téarma “Gaeltacht” chun cinn, smaoinítear ar Iarthair na hÉireann céilithe is feirmeacha. Ní smaoinítear riamh ar tír ar nós Ceanada agus Gaeltacht forbartha, lán de spriod acu. Ar an 16ú Lúnusa 2007 sin go díreach cad a thárla – osclaíodh an phlota 62 acra, Gaeltacht Bhaile na hÉirean in,…
Cuireadh an fheis cheoil Gaelach Ravelóid ar ceall le linn an tsamhraidh. Bhí an fheis cheoil lena bheith ar siúl idir an 10-11 Meitheamh i gCaisléan Árd Giolláin, Baile Brigín, Baile Átha Cliath. Bhí ceol an fheis lena bheith trí mhéan na Gaelinne amháin, le ceoltóirí mór le rá a bheith ag teacht chuige, ar…
Is iad An Cumann Drámaíochta agus An Chuallacht na dhá chumainn a chuireann an Ghaeilge chun cinn anso i UCC. Spreagann siad daltaí uilig a gcuid Gaeilge a úsáid agus a fhorbairt, i tslí beomhar, taitneamhach. Baineann an Chuallacht, agus a chlub comhrá leis an teanga labhartha a treisiú agus An Cumann Drámaíochta leis an…